در تغذیه تحصیلی چه موادی باید بیشتر مورد استفاده قرار گیرد؟

 

جیره غذایی در مدارس شبانه روزی و مدارسی که در آن ظهر، بچه ها تغذیه می شوند، باید طوری تنظیم گردد که با توجه به سن افراد و گروههای مختلف هم از نظر کمیت و هم از نظر کیفیت، پاسخگوی احتياجات ارگانیسم آنها باشد.

مصرف غذاهائی که سرشار از پروتئین، کلسیم و سایر املاح و ویتامینها هستند ضرورت دارد. مانند شیر، پنیر، تخم مرغ، گوشت، میوه، سبزی و…

اگر قرار است تغذیه در ساعت ۱۰ صبح بین دو زنگ صورت بگیرد، سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند برای هر یک از دانش آموزان ۲۵۰ گرم شیر کامل، ۵۰ گرم نان و ۵۰ گرم هویج خام یا گوجه فرنگی داده شود. یک چنین غذایی شامل ۱۳/۵ گرم پروتئین و انواع ویتامینهای B . D . A و C می باشد.

اگر شما خواننده گرامی جزو گروه دانشجویان و افرادی هستید که تغذیه صحیح را در امر مطالعه و یادگیری مورد توجه قرار می دهید، نکات زیر را با دقت مطالعه کنید.

توصیه می شود از مصرف غذاهای ترکیبی بخصوص مصرف بیش از حد چربیهای سرخ شده بپرهیزید. چون این دسته از غذاها برای هضم و جذب، مدت زیادی در معده و سایر نقاط دستگاه گوارش می مانند و باعث خستگی و بیحالی می شوند.

 

دستگاه گوارش ما در هضم مواد پروتئینی همراه با نشاسته ای مشکل دارد.

زیرا برای هضم مواد پروتئینی نیاز به محیط اسیدی معده داریم ولی برای هضم مواد نشاسته ای مانند سیب زمینی به محیط قلیایی معده نیاز داریم. بنابراین همراه با گوشت تا حد ممکن سیب زمینی مصرف نکنید.

 

تا حد ممکن در هر وعده غذایی از یک نوع ماده غذایی (پروتئینی یا کربوهیدراتی) نه با هم مصرف کنید.

سالاد را می توانید با هر نوع غذای چرب – پروتئین دار و یا حاوی کربوهیدراتها مصرف کنید.

چربیها مانع از هضم پروتئین می شوند، با این وجود اگر ناگزیرید که مواد پروتئینی را همراه با چربیها مصرف کنید، به مقدار فراوان سالاد بخورید تا عمل هضم و جذب براحتی صورت گیرد.

 

 از خوردن آب و هر نوع نوشیدنی دیگر در هنگام غذا خوردن و یا حتى بلافاصله بعد از آن خودداری کنید.

مصرف مواد چربی و کربوهیدراتها با هم اشکالی ندارد و همانطور میکنند. که قبلا هم گفته شد، در هضم چربی ها، مواد کربوهیدراتی کمک هم می کنند.

میوه را هرگز به همراه سایر مواد غذایی مصرف نکنید.

 

پرخوری ممنوع

عدم رعایت نیازهای غذایی بدن و پرخوری، جملگی هضم وجذب را با مشکل روبرو می کنند، دستگاه گوارش را به اضافه کاری وامی دارند و به این ترتیب انرژی زیادی را می طلبند.

هر ماده غذایی که وارد دستگاه گوارش ما می شود باید جذب و یا دفع شود. اگر میزان مواد زائد و سمی از حد معمول فراتر رود، چنانکه سیستم گوارش و بدن قادر به دفع آن نباشد، در لوله گوارش جمع شده و فرد را به حالت ضعف و سستی می کشاند. از این مهمتر با کاهش انرژی سیستم عصبی، کارآیی و عملکرد فرد رو به نقصان می گذارد. در چنین موقعیتی مغز، اولویت بندی کرده، انرژی عصبی را به وظایف بدن اختصاص میدهد. و حاصل این عمل دفع مواد سمی و زائد کبد و کلیه ها است.

به هرحال غذای زیاد و تولید مواد سمی و زاند بیش از توان بدن، یکی از عوامل سستی و بیحالی و درک دیرتر مطالب مورد یادگیری است. حتی در این زمینه پیامبر بزرگوار اسلام می گوید: «وقتی که شکم پر می شود فعالیت فکری و مغزی کاهش می یابد.»

اکنون بعد از سالها تحقیقات گوناگون فهمیده اند که پس از غذا خوردن و خصوصا برخوری، مقدار اعظمی از خون بدن برای هضم غذا بطرف معده سرازیر می شود، که این خود خونرسانی کامل به مغز را با نقصان روبرو می کند. و نتیجه اش کاهش نیروهای فکری و دماغی و کاهش درک مطلب است.

 سعی کنید در ساعتهای مشخص غذا میل نمائید و از بی نظمی جداً پرهیز کنید. توصیه اکید می کنیم که حتما در ساعت ۸ شب شام را صرف کنید، چرا که در غیر این ساعات تنظیم ساعت طبیعی بدن بهم میخورد.

 

میوه ها

میوه ها سرشار از انواع ویتامینها و املاح معدنی بوده و بیش از هر خوراکی دیگر، حاوی آب هستند. همچنان که گفتیم میوه را هرگز با سایر مواد غذایی نباید مصرف کرد. چون در غیر اینصورت بجای آنکه سريعاً وارد روده باریک شود و هضم و جذب شود، در معده باقی می ماند و همراه با سایر مواد تخمیر می شود و می گندد.

بنابراین از آنجا که میوه خیلی سریع هضم می شود، باید آنرا جدای از سایر مواد غذایی مصرف کرد تا ویتامینها و املاح معدنی موجود در آن به راحتی جذب بدن شود.

اما اگر همراه با سایر مواد غذایی خصوصا مواد چربی مصرف شود، معمولا همراه با آن مواد در معده برای مدّت طولانی باقی مانده، تخمیر شده و به راحتی، ویتامینهای موجود در آن کاهش می یابد و ارزش چندانی نخواهد داشت.

نکته دیگری که ذکر آن در اینجا ضروری است اینست که عده ای از هموطنان عزیز کشورمان، میوه را بعد از شام و یا بعد از ناهار میل میکنند. توجه داشته باشید که هرگز میوه را بعد از غذا مصرف نکنید.

حتما میوه را قبل از خوردن غذا میل کنید. زیرا اگر بعد از شام یا بعد از ناهار میوه بخورید، از آنجا که معده کامل بر است، میوه و آب موجود در آن در معده باقی می ماند و براحتی وارد روده باریک نمی شود، لذا بعد از مدتی تخمیر شده، می گذرد و ارزش ویتامینی خود را از دست می دهد.

حتما میوه را قبل از صرف غذا و هنگامی که معده خالی است میل کنید. تا براحتی وارد روده باریک شود و آب موجود در آن جذب گردد. اگر می خواهید بعد از غذا میوه صرف کنید، حتما باید ۳ الی ۴ ساعت بعد از خوردن غذا، میوه را میل نمائید.

 

موفق و سربلند باشین و پر انرژی

گردآورنده و نویسنده: علی یوسفی؛ سخنران انگیزشی، مشاور کنکور و مدرس روش های نوین مطالعه و یادگیریِ بدون فراموشی

منبع : کتاب مراحل بیست گانه موفقیت تحصیلی

کپی برداری از مطلب فوق با ذکر منبع بلا مانع است.

تیم آموزش، مشاوره و برنامه ریزی فرا ایده؛ یادینگ